Lotnisko Poznań-Ławica, obecnie jedno z najważniejszych portów lotniczych w Polsce, kryje w sobie nie tylko współczesną funkcję przemieszczania pasażerów, ale także fascynującą historię, która wpłynęła na losy miasta i regionu. W roku jubileuszu, obchodzimy 110 lat istnienia tego strategicznego miejsca. Przyjrzyjmy się z bliska zarówno znanym, jak i zapomnianym faktom z przeszłości lotniska Poznań-Ławica.
Sprawdź lawica parking
Początki Portu Lotniczego Ławica
Historia tego lotniska rozpoczęła się 26 sierpnia 1913 roku, kiedy to niemieckie władze oficjalnie otworzyły lotnisko wojskowe na terenie wsi Ławica, niedaleko Poznania. Symbolicznego otwarcia dokonał sam cesarz Wilhelm II.
Na obszarze lotniska zbudowano hangary zdolne pomieścić 30 samolotów, a także warsztaty i koszary specjalnej jednostki wojskowej, która zajmowała się szkoleniem pilotów oraz naprawą i przeglądami samolotów.
Okres odzyskania przez Polskę niepodległości miał również wpływ na losy Ławicy. W początkach 1919 roku Polacy usłyszeli o planach niemieckich lotników dotyczących bombardowania miasta. W odpowiedzi, Polacy postanowili przejąć kontrolę nad lotniskiem.
5 stycznia 1919 roku zażądano od niemieckiego porucznika Fischera wydania lotniska i sprzętu Powstańcom pod groźbą wysadzenia portu i pobliskiego Fortu VII, gdzie przechowywano bomby lotnicze. Gdy niemiecki odpowiedź nie nadeszła, Polacy przystąpili do akcji. Szturm rozpoczął się w nocy z 5 na 6 stycznia, a po zakończeniu walk Ławica znalazła się w polskich rękach.
Akcja ta zapisała się w historii nie tylko ze względu na sukces, ale także szybkość działania i zyski, jakie Polska osiągnęła dzięki przejęciu m.in. 26 samolotów, części zamiennych, karabinów maszynowych, samochodów, bomb lotniczych i wozów taborowych. Wówczas do niewoli trafiło 110 niemieckich żołnierzy.
Już następnego dnia, 7 stycznia, nad Poznaniem pojawiły się pierwsze polskie samoloty, choć niemieckie siły zbombardowały Ławicę niszcząc dwa baraki. Niemcy przeprowadzili kolejny nalot 8 stycznia, jednak polska obrona przeciwlotnicza zmusiła wroga do awaryjnego lądowania i wzięcia załogi do niewoli. W odwecie Niemcy zbombardowali Krzyżowniki, zabijając kilka cywilów, co doprowadziło do uwiezienia przez Polaków dowódcy V Korpusu gen. Fritza von Bock und Pollacha, z obietnicą jego uwolnienia w zamian za zaprzestanie nalotów na Ławicę i Poznań.
Rozwój Polskich Sił Powietrznych w Regionie
Działania Niemców przyspieszyły rozwój polskiego lotnictwa wojskowego oraz samego lotniska. Szkoła Pilotów w Ławicy funkcjonowała na niemieckim systemie szkolenia, a w lutym rozpoczęto szkolenie obserwatorów. Szkolenia mechaników rozpoczęły się w połowie roku, aby zaspokoić braki w personelu.
Lata Dwudzieste – Sukcesy i Wyzwania
Początek lat dwudziestych XX wieku przyniósł wyzwania dla rozwoju lotniska. Demobilizacja po I wojnie światowej i wojnie polsko-bolszewickiej wpłynęła na jego stan. Brak samolotów do treningu i utrzymania poziomu pilotów skłonił do bardziej intensywnego szkolenia teoretycznego i praktycznych umiejętności.
W 1925 roku rozpoczęto formowanie 34. eskadry lotniczej, a do Polski zaczęły docierać pierwsze zakupione we Francji samoloty. Jednakże, ze względu na braki w personelu, jednostki zostały rozwiązane po dwóch miesiącach.
Fabryka „Samolot” na Ławicy
W latach dwudziestych na terenie lotniska powstała fabryka „Samolot,” która produkcją samolotów zyskała uznanie. Pierwszym produktem był Hanriot HD-14, a jego „chrzest” odbył się w 1925 roku. Fabryka produkowała maszyny wojskowe, sportowe, komunikacyjne oraz szybowce.
Niestety, pożar w 1929 roku zniszczył część fabryki, co przyczyniło się do jej upadku. Mimo prób odbudowy, fabryka została zamknięta w 1931 roku.
Wyzwania II Wojny Światowej
Naloty na Poznań w 1939 roku rozpoczęły się 1 września, a lotnisko Ławica było jednym z pierwszych celów. II wojna światowa przyniosła dalsze zniszczenia i utrudnienia w rozwoju lotniska.
Rozbudowa Lotniska Poznań-Ławica w Czasach PRL
Pierwsza większa rozbudowa miała miejsce w latach 1958-1960, kiedy przedłużono drogę startową do 2150 metrów. W latach 1971-1975 wydłużono pas do 2500 metrów, co umożliwiło obsługę samolotów odrzutowych. Jednak, mimo inwestycji, konkurencja z innymi lotniskami stawała się coraz trudniejsza.
Lata 90. – Nowa Rzeczywistość
Po zmianach politycznych w 1989 roku rozpoczęto stopniową modernizację i rozbudowę lotniska. W 1993 roku ustanowiono pierwsze międzynarodowe połączenie, a w latach następnych modernizowano infrastrukturę i zwiększano liczbę połączeń.
Rozwój i Perspektywy Od 2000 Roku
Lata dwutysięczne przyniosły dalsze inwestycje i modernizacje, a także rozbudowę portu i sieci połączeń. Lotnisko Poznań-Ławica jest dziś jednym z najważniejszych w Polsce, oferując połączenia krajowe i międzynarodowe.
Rok 110-lecia istnienia lotniska przynosi rekordy w liczbie obsłużonych pasażerów, dając nadzieję na pełny powrót do normalnego funkcjonowania po pandemii. Niemal każdy miesiąc w 2023 roku jest najlepszym w historii pod względem liczby pasażerów, co wskazuje na świetlaną przyszłość poznańskiego lotniska.
