Wyrok Sądu Najwyższego rewolucjonizuje sprawy mieszkańców Obszaru Ograniczonego Użytkowania
Właściciele nieruchomości zlokalizowanych w Obszarze Ograniczonego Użytkowania (OOU) oraz inne zainteresowane strony miały w przeszłości możliwość dochodzenia odszkodowań od Portu Lotniczego Poznań-Ławica z powodu spadku wartości swoich nieruchomości oraz zwrotu kosztów związanych z poprawą izolacji akustycznej budynków. Poznańskie sądy często przyznawały znaczne kwoty odszkodowań, dochodząc do łącznej sumy przekraczającej 120 milionów złotych w ponad 1700 wyrokach do końca 2021 roku. Co istotne, niejednokrotnie działania powodów były inspiracją dla podmiotów trzecich, które czerpały zyski z wypłacanych odszkodowań!
Sprawdź parking lawica
Jednakże, aktualne stanowisko Sądu Najwyższego rzuciło nowe światło na tę sprawę. Najpierw zwrócili na to uwagę naukowcy, a następnie Sąd Najwyższy potwierdził to w wyroku z dnia 20 kwietnia 2021 r. (sygn. II CSKP 5/21) oraz uchwale z dnia 7 kwietnia 2022 r. (sygn. III CZP 80/22) i uchwale z dnia 29 kwietnia 2022 r. (sygn. III CZP 81/22).
Według stanowiska Sądu Najwyższego samo ustanowienie Obszaru Ograniczonego Użytkowania nie stanowi samoistnej podstawy do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu spadku wartości nieruchomości. Jedynie postanowienia uchwały ustanawiającej OOU, określające nakazy, zakazy i zalecenia dla właścicieli nieruchomości, mogą być uznane za podstawę do roszczeń. W uchwale Sejmiku Województwa Wielkopolskiego brak takich zapisów. W przypadku drugiego rodzaju roszczeń, dotyczących nakładów na poprawę izolacji akustycznej, Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdził, że można dochodzić jedynie zwrotu już poniesionych kosztów.
To stanowisko zyskuje coraz większą akceptację w Poznaniu. Powodowie w sprawach, w których Sąd Najwyższy wydał wyrok, musieli zwrócić Portowi Lotniczemu blisko 200 tysięcy złotych. W innej sprawie, w której poznański sąd podzielił stanowisko Sądu Najwyższego, strona powodowa została obciążona kosztami postępowania w wysokości ponad 8 600 złotych oraz zobowiązana do zwrotu na rzecz portu ponad 4 000 złotych. Skutki finansowe dla powodów w tej sprawie wyniosły ponad 12 600 złotych.
Wyrok Sądu Najwyższego oraz stanowisko przedstawione w uchwałach, które były odpowiedzią na pytania prawne skierowane przez Sądy Apelacyjne w Poznaniu, potwierdzają jednomyślnie stanowisko pełnomocników portu lotniczego w kwestii błędnej interpretacji przepisów prawa dotyczących odpowiedzialności cywilnej związanej z OOU wokół portu.
W swoich pismach procesowych Port Lotniczy Poznań-Ławica zawsze podkreślał niekonieczność opinii biegłego w trwających sporach cywilnych w przypadku braku uprzednich obciążeń lub nakazów nałożonych na właścicieli nieruchomości. W rezultacie często opierał się na wątpliwych metodologiach, tworząc dokumenty sugerujące konieczność rekompensaty za sąsiedztwo lotniska lub stawiając nieruchomości w OOU w niekorzystnym świetle. Sąd Najwyższy jasno wskazał, że konieczne jest analizowanie treści uchwały ustanawiającej OOU. Dla Portu jest to kosztowne doświadczenie, które już pochłonęło ponad 5 milionów złotych na wynagrodzenia za opinie zlecone przez sądy.
W wyroku Sądu Najwyższego wskazano zakres odpowiedzialności odszkodowawczej portu, który obejmuje (i) spadek wartości nieruchomości wynikający z ograniczeń wynikających z uchwały o ustanowieniu OOU, oraz (ii) zwrot niezbędnych nakładów akustycznych, ale dopiero po ich faktycznym poniesieniu.
Spółka posiada badania na losowo wybranych nieruchomościach, gdzie wcześniej wypłacono odszkodowania za nakłady na izolację akustyczną. Jednak tylko w 8 procentach przypadków przeprowadzono prace modernizacyjne, które mogłyby wpłynąć na poprawę izolacji akustycznej budynków. To szczególnie niepokojące, biorąc pod uwagę prawie 50 milionów złotych wypłaconych przez spółkę na ten cel!
Obecna sytuacja nie zamyka trwających sporów, ale spółka wierzy, że teraz będzie możliwa dogłębna analiza i weryfikacja stanowisk prezentowanych w dotychczasowym orzecznictwie sądów poznańskich. Zwłaszcza, że docierają do portu sygnały o coraz częstszych wyrokach z innych miast, które podzielają stanowisko Sądu Najwyższego. Ustabilizowanie się linii orzeczniczej zgodnie z tym wyrokiem i uchwłami Sądu Najwyższego przyniesie równowagę stron sporu, ograniczy koszty społeczne sporów i, co najważniejsze, stworzy perspektywy rozwoju polskiego sektora przewozów lotniczych w przyszłości.
